نماز جمعه (قرآن)نماز جمعه، دو ركعت است كه -در روز جمعه- هنگام زوال خورشید، با شرايطى واجب مى‌شود. این نماز در زمان غیبت امام زمان علیه السلام واجب تخییری است که در قرآن به آن تأکید شده است. در این مقاله آیات مرتبط با نماز جمعه معرفی می‌شوند. فهرست مندرجات۱.۱ - تأمین مصالح مؤمنان ۱.۲ - زمینه‌ساز رستگاری ۲ - آداب نماز جمعه ۳ - احکام نماز جمعه ۳.۱ - ایستادن امام جماعت ۳.۲ - وجوب شرکت در نماز جمعه ۳.۳ - اقامه به صورت جماعت ۳.۴ - استماع خطبه‌بر نمازگزاران ۳.۵ - بیع هنگام شرکت در نمازجمعه ۳.۶ - بیع پیش از شروع نماز جمعه ۳.۷ - بیع پس از اتمام نماز جمعه ۳.۸ - عدم گرایش به کارهای لهو و لغو ۳.۹ - ایراد خطبه ۴ - ارزش نماز جمعه ۴.۱ - مأموریّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله ۴.۲ - نماز جمعه ارزشمند تر از منافع دنیایی ۴.۳ - ثواب نماز جمعه ۴.۴ - اعتقاد به رزاقیت خدا ۴.۵ - مصداق ذکر الله ۵ - پاداش نماز جمعه ۶ - تاریخ نماز جمعه ۷ - ترک نماز جمعه ۸ - حضور در نماز جمعه ۹ - فلسفه نماز جمعه ۱۰ - نماز جمعه در صدر اسلام ۱۰.۱ - رها کردن نماز جمعه ۱۰.۲ - نماز جمعه به امامت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله ۱۱ - شتاب بسوی نماز ۱۲ - پانویس ۱۳ - منبع ۱ - آثار نماز جمعه۱.۱ - تأمین مصالح مؤمناننماز جمعه و اقامه آن، در راستاى تأمين مصالح و منافع خود مؤمنان: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ. ۱.۲ - زمینه‌ساز رستگاریشركت در نماز جمعه، زمينه‌ساز رستگاری مؤمنان: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ .... وَ اذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيراً لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ. ۲ - آداب نماز جمعه••• اذان، از آداب برپايى نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ ...«اذا نودى» يعنى هنگامى كه اذان نماز جمعه گفته شد. ••• رواج سنّت اذان در نماز جمعه، پيش از نزول سوره جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ .... ••• ممنوعيّت معامله، هنگام شنيدن اذان نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ .... ۳ - احكام نماز جمعه۳.۱ - ایستادن امام جماعتوجوب ايستادن امام در حال ايراد خطبه‌های نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ... وَ تَرَكُوكَ قائِماً .... ۳.۲ - وجوب شرکت در نماز جمعه••• وجوب شركت در نماز جمعه، هنگام اقامه آن: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ . آيه بر وجوب حركت براى شركت در نماز جمعه، هنگام انعقاد آن دلالت دارد. ••• وجوب سعی و تلاش براى شركت در نماز جمعه، در وقت شنيدن اذان: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ... مراد از «نودى» اذان و مقصود از «الصّلاة من يوم الجمعة» نماز جمعه است. ۳.۳ - اقامه به صورت جماعتوجوب اقامه نماز جمعه به صورت جماعت: وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ. در احتمالى مقصود از «واركعوا مع الرّاكعين» نمازى است كه واجب است با جماعت اقامه شود، مثل نماز جمعه و عیدین. ۳.۴ - استماع خطبه‌بر نمازگزارانلزوم استماع خطبه‌هاى نماز جمعه و پرهيز از كارهاى ديگر، بر شركت‌كنندگان در نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ... وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً... مراد از «ذكر اللّه» خطبه نماز جمعه است. ۳.۵ - بیع هنگام شرکت در نمازجمعه••• لزوم ترك خرید و فروش، هنگام شركت در نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ .... ••• بیع و خريد و فروش، هنگام اقامه نماز جمعه، مورد مذمّت خداوند: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. ۳.۶ - بیع پيش از شروع نماز جمعهجواز خريد و فروش و کسب و کار، پيش از شروع نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ... فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ .... ۳.۷ - بیع پس از اتمام نماز جمعهجواز خريد و فروش، پس از تمام شدن نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ... فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ .... ۳.۸ - عدم گرایش به کارهای لهو و لغوگرايش به لهو و كارهاى بيهوده، هنگام اقامه نماز جمعه، حرام و مورد مذمّت خداوند: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. ۳.۹ - ایراد خطبه••• ايراد خطبه نماز جمعه به صورت ايستاده، از احكام آن: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ ... وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ . جابر بن سمره روايت مى‌كند كه: نديدم رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله را مگر اينكه ايستاده خطبه مى‌خواند. ••• ايراد خطبه، از شرايط برگزارى نماز جمعه، به وسيله امام جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ... وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً ... «قائماً» بر خواندن خطبه به صورت ايستاده دلالت مى‌كند. ۴ - ارزش نماز جمعه۴.۱ - مأموريّت پيامبر صلىاللهعليهوآلهمأموريّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى خداوند، براى بيان جايگاه بلند نماز جمعه، در پيشگاه خداوند: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. ۴.۲ - نماز جمعه ارزشمند تر از منافع دنیاییشركت در نماز جمعه و پرداختن به ذکر خدا، بسى ارزشمندتر از کسب مال و ساير منافع دنیایی: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ .... ۴.۳ - ثواب نماز جمعهثواب نماز جمعه، برتر و بالاتر از درآمدهاى مادّى: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ .... ۴.۴ - اعتقاد به رزاقیت خدااعتقاد به رزّاقیّت خداوند، مانع ترك نماز جمعه، از سوى شركت‌كنندگان آن و حضور در بازار تجارت: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. ۴.۵ - مصداق ذکر اللهنماز جمعه، مصداق بارز ذكر خدا: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ .... (اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون براى نماز جمعه ندا درداده شد به سوى ذكر خدا بشتابيد و داد و ستد را واگذاريد اگر بدانيد اين براى شما بهتر است.) ( از اینکه از سعی برای نماز جمعه به سعی برای ذکر خدا تعبیر شده، مطلب مذکور استفاده می‌شود.) «و منظور از (سعى به سوى ذکر خدا) دویدن به سوى نماز جمعه است. و مراد از (ذکر خدا) همان نماز است، همچنان که در آیه (و لذکر اللّه اکبر) به طورى که گفته‌اند مراد نماز است. ولى بعضى گفته‌اند: منظور از (ذکر خدا) در خصوص آیه مورد بحث خطبه هاى قبل از نماز است . و جمله (و ذروا البیع) امر به ترک بیع است، و به طورى که از سیاق برمى آید در حقیقت نهى از هر عملى است که انسان را از نماز باز بدارد، حال چه خرید و فروش باشد، و چه عملى دیگر. و اگر نهى را مخصوص به خرید و فروش کرد، از این باب بوده که خرید و فروش روشن ترین مصداق اعمالى است که آدمی را از نماز باز مى‌دارد.» «منظور از «ذِكْرِ اللَّهِ» در درجه اول، «نماز» است، ولى، مى‌دانيم كه خطبه‌هاى نماز جمعه هم كه آميخته با ذكر خدا است، در حقیقت ، بخشى از نماز جمعه است، بنابراين، بايد براى شركت در آن نيز تسريع كرد.» ۵ - پاداش نماز جمعهثواب نماز جمعه، بسى بالاتر و برتر از درآمدهاى مادّى: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ .... ۶ - تاريخ نماز جمعهاقامه نماز جمعه، در صدر اسلام و به امامت رسول‌اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. ۷ - ترك نماز جمعه••• ترك نماز جمعه به علّت پرداختن به تجارت و خريد و فروش، مورد نهی خداوند: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ. ••• اعتقاد به رازق بودن خداوند، ناسازگار با ترك نماز جمعه، به منظور كسب روزى: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. ۸ - حضور در نماز جمعهمؤمنان، وظيفه‌دار جدّيّت و تلاش، براى شركت و حضور در نماز جمعه با شنيدن اذان آن: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ....(اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون براى نماز جمعه ندا درداده شد به سوى ذكر خدا بشتابيد و داد و ستد را واگذاريد اگر بدانيد اين براى شما بهتر است.) «نماز جمعه، قبل از هر چيز، يك عبادت بزرگ دسته جمعى است، و اثر عمومى عبادات را كه تلطيف روح و جان، و شستن دل از آلودگى‌هاى گناه و زدودن زنگار معصیت از قلب مى‌باشد، در بردارد، به خصوص اين كه، مقدمتاً دو خطبه دارد كه مشتمل بر انواع مواعظ، اندرزها و امر به تقوا و پرهیزگاری است. و اما، از نظر اجتماعى و سياسى، يك كنگره عظيم هفتگى است كه، بعد از كنگره سالانه حج، بزرگ‌ترين کنگره اسلامی مى‌باشد، و به همين دليل، در روايتى كه قبلًا از پیغمبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله نقل كرديم، آمده بود: جمعه، حج كسانى است كه قادر به شركت در مراسم حج نيستند. در حقيقت اسلام ، به سه اجتماع بزرگ اهميت مى‌دهد: اجتماعات روزانه كه در نماز جماعت حاصل مى‌شود. اجتماع هفتگى كه در مراسم نماز جمعه است. و اجتماع سالانه كه در كنار خانه خدا انجام مى‌گيرد، نقش نماز جمعه، در اين ميان بسيار مهم است، به خصوص اين كه يكى از برنامه‌هاى خطيب، در خطبه نماز جمعه، ذكر مسائل مهم سياسى، اجتماعى و اقتصادى است...» ۹ - فلسفه نماز جمعهیاد خداوند، فلسفه وجودى نماز جمعه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ .... ۱۰ - نماز جمعه در صدر اسلام۱۰.۱ - رها کردن نماز جمعههجوم به سوى بازار تجارت و رها كردن نماز جمعه، هنگام خطبه‌هاى آن، از جانب عدّه‌اى از مسلمانان صدر اسلام: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ .... وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ ... روز جمعه‌اى كاروانى از تجّار وارد مدینه شد. مردم در نماز جمعه شركت كرده بودند و رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله مشغول خطبه بود كه كاروانيان براى اعلان، طبل و دایره كوبيدند. مؤمنان به جز دوازده نفر نماز و رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله را رها كردند و به طرف كاروانيان متفرّق شدند كه آيه شريفه نازل شد. ۱۰.۲ - نماز جمعه به امامت پيامبر صلىاللهعليهوآلهاقامه نماز جمعه در صدر اسلام، به امامت پيامبراكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ .... ۱۱ - شتاب بسوی نمازپس از شنیدن اذان نماز، لازم است مردم بسوی نماز بشتابند. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ «منظور از نداء براى نماز جمعه، همان اذان ظهر روز جمعه است، همچنان که در آیه (و اذا نادیتم الى الصلوه اتخذوها هزوا)، نیز مراد همین است.» ««نُودِى» از ماده «نداء» به معنى «بانگ برآوردن» است، و در اينجا به معنى «اذان» است؛ زيرا در اسلام، ندائى براى نماز، جز اذان نداريم، چنان كه در آيه ۵۸ سوره مائده نيز مى‌خوانيم... «هنگامى كه مردم را به سوى نماز مى‌خوانيد (و اذان مى‌گوئيد) آن را به مسخره و بازى مى‌گيرند، اين به خاطر آن است كه آنها قومى هستند بى‌عقل». به اين ترتيب، هنگامى كه صداى اذان «نماز جمعه» بلند مى‌شود، مردم موظفند کسب و کار را رها كرده، به سوى نماز، كه مهم‌ترين ياد خدا است، بشتابند... «هنگامى كه نماز (نمازهاى يوميه) برپا شود براى شركت در نماز ندويد، و با آرامش گام برداريد». ولى، در مورد نماز جمعه آيه فوق مى‌گويد: «فَاسْعَوا» (بشتابيد) و اين، دليل بر اهميت فوق العاده نماز جمعه است» ۱۲ - پانویس۱۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۹، ص۵۲۹، برگرفته از مقاله «نماز جمعه». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۸۰، برگرفته از مقاله «نماز جمعه». رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نماز جمعه
|